|
Trzy istotne sprawy na początek 1. Apteczka - niezbędne minimum: 2 bandaże elastyczne, 1 gaza jałowa, 5 jałowych gazików, mała buteleczka wody utlenionej - taki zestaw mieści się w kieszonce koszulki kolarskiej. Poza tym wszystkiego nie musi wieźć jedna osoba. 2. Zachowanie spokoju - pozwoli Ci działać racjonalnie, wpłynie też dobrze na poszkodowanego. 3. Nie zapomnij o rowerach (szczególnie poszkodowanego) - w zamieszaniu związanym z udzielaniem pierwszej pomocy łatwo je stracić. I. Stłuczenia Objawy: ból, ograniczenie ruchomości kończyn, obrzęk, zasinienie. Postępowanie: zacząć od zimnych okładów, najlepsze z lodu, kontynuować ich stosowanie przez 24-48 h, unieruchomić w przypadku kończyn, po dwóch dniach ciepłe okłady z Altacetu (1 tab. rozpuścić w 1/2 szklanki ciepłej wody) lub płynu Burowa. Jeżeli po 2-3 dniach nie ma poprawy, konieczna kontrola lekarska. II. Otarcia naskórka, drobne krwawienia Postępowanie: przemycie rany wodą utlenioną, skórę wokół rany można przemyć spirytusem lub jodyną (samej rany nie). Na ranę położyć jałowy gazik i zabandażować. Dolegliwości bólowe łagodzą zimne okłady i unieruchomienie. Na drugi dzień radzę kontrolę lekarską (ewentualnie podanie anatoksyny przeciwtężcowej) III. Większe rany, krwotok Objawy: jak wyżej z tym, że rana jest bardziej rozległa i krwawienie bardziej obfite. Postępowanie: położyć poszkodowanego (to już powoduje zmniejszenie utraty krwi, ponadto kiedy pacjent nie widzi rany - korzystny aspekt psychologiczny). Krwawiącą kończynę unieść nad poziom serca, ucisnąć mocno kończynę dłonią pomiędzy raną a sercem - zmniejszy to napływ krwi do rany. Dopiero teraz można "organizować" opatrunki i zastanowić się co dalej. Przemyć ranę jak w pkt. II. Na ranę nałożyć grubą warstwę gazy jałowej lub gazików. Nie kłaść waty lub ligniny bezpośrednio na ranę. Mocno zabandażować opaską elastyczną. Po takim opatrzeniu rany kończynę należy unieruchomić - jak? Patrz pkt. IV. IV. Zwichnięcia, złamania Objawy: ból, ograniczenie ruchomości, obrzęk, zniekształcenie w okolicy złamania, w złamaniach otwartych widoczna kość, krwawienie. Najczęściej dotyczy to kończyn i obojczyka. Postępowanie: Poszkodowanego położyć albo posadzić, jeśli uraz dotyczy kończyn dolnych lub obojczyka. Gdy nie ma ran i krwawienia, pozostaje "tylko" unieruchomienie kończyny. Zawsze dotyczy to dwóch sąsiadujących z urazem stawów. Należy wykazać się ostrożnością i delikatnością. W warunkach polowych użyj deski z ogrodzenia, odpowiednio długiego kija, sklejonej taśmą izolacyjną (żeby się nie rozsuwała) pompki rowerowej. Postaraj się owinąć czymś te prowizoryczne szyny, żeby nie powodowały otarć skóry. Kończynę unieruchomić w takiej pozycji, jaką przyjmuje sam poszkodowany. Nie próbuj niczego prostować! W urazach kończyny dolnej jako szyny można użyć zdrowej nogi, przybandażowując do niej złamaną. W urazach obojczyka unieruchomienie polega na przybandażowaniu kończyny górnej zgiętej w stawie łokciowym do przedniej ściany klatki piersiowej. Po unieruchomieniu kończyny górnej za pomocą szyny, należy ją powiesić na temblaku. W przypadku złamań otwartych przed unieruchomieniem na ranę położyć jałowy opatrunek i delikatnie go przybandażować. Nie próbuj nastawiać złamania. W razie konieczności przeniesienia poszkodowanego, zróbcie to ostrożnie w dwie osoby. Czekając na fachową pomoc nie zapomnij o okryciu poszkodowanego, zapewnij mu spokój - jest to naprawdę ważne przy poważniejszych urazach. V. Uszkodzenia kręgosłupa Kiedy podejrzewać? Przy bólach kręgosłupa po upadku z wysokości albo przy dużej prędkości, przy urazach głowy. Jeśli nie ma innych obrażeń i fachowa pomoc może szybko przybyć, poszkodowanego najlepiej nie ruszać. Jeśli jednak trzeba go przenieść, muszą to zrobić min. 2-3 osoby tak, aby nie spowodować ruchów tułowia i szyi. Ułożyć rannego na plecach, na twardym podłożu (szeroka deska, drzwi) i w razie konieczności transportu przywiązać go do tych "noszy". Zabezpieczyć ruchy głowy przez obłożenie jej po bokach zwiniętym kocem, kurtką itp. i przybandażowanie przez czoło do "noszy". VI. Urazy głowy Po opatrzeniu ewentualnych ran (pkt. II) ułożyć rannego na boku, aby w razie wymiotów, które często towarzyszą urazom głowy, nie zachłysnął się. Przy krwawieniu z nosa mocno ściśnij skrzydełka nosa przez 5-10 min. Przez następnych kilka godzin nie czyść nosa. Skrzepy tamują krwawienie. Zastosuj zimny okład na czoło i nasadę nosa. Każdy uraz głowy to sprawa poważna, objawy tj. bóle, zawroty głowy, nudności, wymioty mogą pojawić się dopiero po kilku godzinach i dla tego koniecznie skontaktuj się z lekarzem. Wstrząs mózgu może doprowadzić do śmierci. Z tym naprawdę nie ma żartów. |